علت گودی و تیرگی زیر چشم :
برای تعیین مؤثرترین روش درمان گودی زیر چشم، یا انتخاب ترکیبی از چند روش درمانی، مهم است که علت ایجاد این مشکل را بشناسید. این مشکل ممکن است به دلایل زیر ایجادشده باشد:
هایپر پیگمنتاسیون (وجود رنگدانههای زیاد در پوست)
میزان رنگدانههای پوست منشأ ژنتیکی دارد ، علت سیاهی دور چشم بوده و باعث میشود برخی اقوام و نژادهای خاص به دلیل افزایش تولید رنگدانه، صرف‌نظر از عوامل خارجی، نسبت به سایر افراد بیشتر مستعد تیرگی زیر چشم شوند. ( افراد دارای پوست‌های تیره، آسیایی و مدیترانه‌ای، مثال‌هایی از وجود میزان مختلف رنگ‌دانه‌ها در پوست هستند.)
تولید رنگدانه
عواملی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید و تغییرات هورمونی (برای مثال ملاسما ناشی از بارداری یا جلوگیری از بارداری) میتواند موجب تیرگی اطراف چشم‌ها شود. همچنین آسیب‌ها (هایپرپیگمنتیشن در اثر التهاب) برای مثال به دلیل اگزمای آتوپیک، یا مواد آرایشی معطر می‌توانند بر تیرگی اطراف چشم‌ها تأثیر بگذارند.
کاهش حجم ناشی از افزایش سن
کاهش حجم یا کاهش چربی در گونه‌ها و کاهش حجم زیر چشم علت گودی زیر چشم و باعث ایجاد حالتی در صورت میشود که به آن ناودان اشکی میگویند. ناودان اشکی افتادگی زیر چشم است که باعث ایجاد سیاهی دور چشم میشود. اگرچه ناودان اشکی در بیشتر افراد به دلیل پیری به وجود می‌آید، اما بعضی از افراد در جوانی نیز این مشکل را دارند.
نازک شدن پوست زیر چشم
پلک‌ها نازکترین پوست بدن را تشکیل می‌دهند و با افزایش سن، نازکتر نیز میشوند. این پلک‌ها پوشش نازکی در برابر نور و برای حفاظت از ساختارهای زمینه‌ای چشم مثل رگ‌ها و عضلات ایجاد میکنند.
شل شدن پوست
با افزایش سن توانایی ایجاد کلاژن و الاستین تازه در بدن کاهش پیدا میکند.
برجسته شدن چربی زیر چشم
با افزایش سن، فرآیند جذب استخوان افزایش پیدا میکند و کاسه چشم بزرگتر میشود و درنتیجه چربی‌ای که کره‌ی چشم در آن قرار دارد به سمت پایین و خارج برآمده میشود. متأسفانه برخی افراد با داشتن برخی عادات نادرست در سبک زندگی‌شان، باعث به وجود آمدن سیاهی و گودی زیر چشم‌هایشان میشوند. در زیر به برخی از این عادات نادرست اشاره شده است:
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن باعث ایجاد مشکلات عروقی مثل انسداد رگ‌های خونی میشود، درنتیجه موجب ضعیف شدن گردش خون شده و باعث میشود رگ‌های خونی تیره‌تر و برجسته‌تر به نظر برسند.
بی‌خوابی
کمبود خواب میتواند موجب کمرنگ شدن و شفاف شدن پوست شود و درنتیجه رگ‌های زیرین پوست مشخص‌تر میشوند.
مصرف کافئین و الکل
مصرف بیش‌ازحد کافئین و الکل باعث از دست رفتن آب بدن میشود و درنتیجه رگ‌های خونی متورم میشوند. این مواد همچنین موجب بی‌خوابی فرد میشوند.
کمبودهای غذایی
سیاهی اطراف چشم (همراه با سایر علائم) میتواند نشانه‌ی کمبود آهن برای مثال آنمی باشد. در اغلب موارد، مصرف غذاهای مناسب یا مکمل‌های غذایی میتواند این کمبودهای غذایی را جبران کند.
همچنین دلایلی مانند :
- آلرژی یا گرفتگی بینی موجب بزرگ شدن عروق زیر چشم میشود.
- برخی بیماری‌ها مثل تیروئید یا مشکلات کبدی
- برخی داروها مثل داروهای مخصوص فشارخون بالا
درصورتی‌که کبودی زیر چشم شما براثر تغییر در رنگدانههای پوست، ناشی از ملاسما یا آفتاب سوختگی باشد، بری رفع کبودی زیر چشم معمولاً مصرف کرم‌های روشن‌کننده‌ی پوست با اثر لایه‌برداری ملایم را تجویز میشود.
استفاده از ژل‌های تزریقی حاوی اسید هیالورانیک میتواند برای درمان گودی چشم موثر باشند. رستیلن و بلوترو از جمله ژل‌های تزریقی هستند که می‌توانند تا حد زیادی به درمان گودی و سیاهی زیر چشم کمک کنند. اسید هیالورانیک جزء سازنده کلاژن و بافت سالم پوست است که به صورت طبیعی در بدن تولید شده و باعث لیفت پوست و افزایش حجم آن میشود. تزریق مقادیر کم از این ژل ها در گودی و فرورفتگی زیر چشم، باعث پر شدن، نرمی و لیفت پوست زیر چشم میشود و علاوه بر این چروک‌های پوست زیر چشم را برطرف می‌سازد.این ژل‌ها در طول چند ماه تا یک سال توسط بدن جذب میشوند بنابراین نتایج حاصل از تزریق آنها موقتی است.
در این روش که حدوداً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد، بعد از بیحسی کامل ناحیه مورد نظر با کمک کرم بی‌حس کننده موضعی، ژل بدون ایجاد هیچ گونه دردی با استفاده از یک کانول مناسب تزریق میشود. سپس ناحیه تزریق به آرامی ماساژ داده میشود تا ژل وارد منفذهای استخوان گونه شود و سطحی محکم و صاف در زیر چشم ایجاد شود. این فرآیند حجم از بین رفته بافت نرم در ناحیه زیر چشم را جبران میکند و با درمان گودی زیر چشم موجب بهبود ظاهر فرد میشود. این روش کاملاً بدون درد و عوارض است.
تزریق چربی
معمولاً تزریق چربی (انتقال چربی) برای ترمیم سیاهی اطراف چشم که به دلیل نازک شدن پوست و از دست رفتن بافت و چربی زیر چشم و بالای گونه ایجاد میشوند توصیه میشود. چربی از قسمت دیگری از بدن طی انجام برخی عمل‌ها برداشته شده و به وسیله سوزن‌های ریزی در محل گودی زیر چشم‌ها تزریق میشود. برخلاف هیالورانیک اسید، نتایج حاصل از تزریق چربی دائمی هستند البته از آنجا که سلول‌های چربی همیشه طی فرایند انتقال چربی زنده نمی‌مانند، دائمی بودن نتایج تضمین نمی‌شود.
تحقیقات نشان داده است که ۵۰ تا ۹۰ درصد سلول‌های چربی تزریق شده تا سه ماه بعد از تزریق زنده می‌مانند. عوامل بی‌شماری وجود دارد که مقدار چربی جذب شده توسط بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. این عوامل عبارتند از: روش برداشت، فرآوری و تزریق چربی و متابولیسم و سرعت التیام بیمار.
لیزر CO2
این یک روش درمانی موثر دیگر برای پوست های شل و رفع تیرگی زیر چشم است که می تواند موجب تقویت و سفت شدن پوست پلک های بالایی و پایینی شود. انرژی لیزر توسط آب موجود در لایه های عمقی پوست جذب می شود و باعث می شود کلاژن این ناحیه تغییر حالت دهد و در نتیجه موجب بهبود کشش بافت پوست شود. به علاوه در اثر این روش، لایه های خارجی پوست برداشته می شوند که این امر به کاهش لکه های قهوه ای رنگ و خطوط ریز سطحی پوست کمک می کند. از این نوع لیزر برای درمان بعضی از موارد پف زیر چشم استفاده می شود، موارد دیگر با جراحی ازجمله بلفاروپلاستی برطرف می گردند.
آی.پی.ال (IPL)
در صورتی که تیرگی زیر چشم به این دلیل است که رگ‌های خونی زیر پوست دور چشم شما، از روی پوست و به رنگ آبی یا بنفش تیره نمایان هستند، برای رفع سیاهی زیر چشم شما از روش IPL استفاده میشود. البته همه‌ی متخصصین پوست، با ایمن بودن استفاده از این روش در اطراف چشم، موافق نیستند. با این حال برخی از متخصصین برای درمان مشکلات تغییر رنگ پوست که بر اثر نمایان بودن رگ‌های زیر پوست است، از جمله سیاهی دور چشم، از این روش استفاده میکنند.
هایفوتراپی
هایفوتراپی یا HIFU تکنیکی است که در آن به کمک امواج اولتراسوند، پوست شما برای تولید کلاژن بیشتر تحریک میشود. دستگاه Ultra اولین دستگاهی بود که برای انجام این تکنیک، که موجب بهبودی پوست به روش غیر تهاجمی میشود، به بازار عرضه شد.
در این روش، دستگاه اولترا از تکنولوژی اولتراسوند (که در سونوگرافی به کار میرود) استفاده میکند. اشعه‌ی اولتراسوند از لایه‌ی خارجی پوست عبور میکند و به عمق مشخصی از پوست می‌رسد و موجب ایجاد گرمای معینی میشود. این اشعه هیچ آسیبی به بافت پوست نمی‌زند و تنها موجب تحریک پوست به تولید کلاژن بیشتر میشود. تولید کلاژن، موجب افزایش قابلیت ارتجاعی پوست شده و از این طریق میتواند باعث درمان گودی زیر چشم یا پف زیر چشم شود. در این روش، به طور همزمان از تصاویر اولتراسوند (که لایه‌های زیرین پوست را نمایش میدهد) نیز استفاده میشود تا پزشک شما بتواند تعیین کند کدام نواحی از پوست بیشتر از همه نیاز به درمان دارند، تا از این طریق بتواند به بهترین نتایج ممکن برسد.
ممکن است شما بلافاصله بعد از درمان پف زیر چشم نیز اثرات مثبتی را در پوست خود مشاهده کنید، اما نتایج درمانی این روش به تدریج و طی ۲ تا ۳ ماه بعد از درمان نمایان میشوند. در این بازه زمانی، کلاژن تولیدشده، روی پوست شما اثر میکند و موجب جمع شدن و سفت شدن پوست میشود و در نتیجه باعث از بین بردن پف زیر چشم یا گودی و تیرگی می شود.
مزوتراپی
مزوتراپی شاید مؤثرترین و بی‌خطرترین روش درمان تیرگی زیر چشم است. در این روش یک محلول شیمیایی که ترکیبی از مواد دارویی، معدنی، آنزیم‌ها و مکمل‌ها است به ناحیه زیر چشم تزریق میشود. این محلول مقدار تیرگی‌ها و پف و کبودی زیر چشم را کاهش میدهد. برای کسب نتایج مطلوب لازم است که بیمار برای رفع تیرگی‌های به وجود آمده در زیر چشم چندین بار تحت درمان مزوتراپی قرار بگیرد.
لایه برداری شیمیایی
از لایه برداری شیمیایی برای جوانسازی پوست استفاده می شود که میتواند باعث کم شدن گودی زیر چشم و حلقه‌های سیاه اطراف چشم و درمان کبودی زیر چشم شود. لایه برداری شیمیایی میتواند از خطوط زیر چشم بکاهد اما این روش برای از بین بردن خطوطی که پس از انجام لیزردرمانی در منطقه‌ای که لیزر متوقف شده است به جا مانده است نیز به کار برده میشود. اثر لایه برداری شیمیایی دائمی نیست و باید بعد از عمل برخی نکات مراقبتی رعایت شود. محافظت کافی در برابر آفتاب و قرار نگرفتن در معرض نور خورشید از جمله این اقدامات مراقبتی است. برای پیشگیری از عفونت و باقی ماندن جای زخم و اسکار دستورالعمل مراقبتی پس از عمل باید رعایت شود.
پی آر پی (PRP)
در روش پی آر پی (PRP)، تزریق پلاسمای غنی شده از پلاکت به لایه میانی پوست، روند تولید و بازسازی بافت پوست را بهبود و تسریع می‌بخشد. این روش درمان طبیعی بوده و برای تقویت بافت پوست و برطرف شدن تیرگی زیر چشم بسیار مناسب است. در این روش ابتدا PRP با استفاده از یک سانتریفیوژ از خون بیمار جدا میشود. پلاسمای بیمار حاوی فاکتورهای طبیعی رشد است، این فاکتورها روند بهبود بدن را تسریع می‌بخشند. از این روش برای درمان موفقیت‌آمیز علائم پیری صورت نظیر پف و سیاهی زیر چشم استفاده میشود. فاکتورهای رشد موجود در پلاسمای غنی شده از پلاکت، میزان تولید کلاژن تازه در پوست را افزایش داده و مویرگ‌های جدیدی را در پوست ایجاد میکند، علاوه بر این تولید سلول‌های تازه در ناحیه تزریق را نیز سرعت می‌بخشد. این روش با حداقل تهاجم همراه است و برای بهبود نواحی حساسی مانند اطراف چشم مناسب است. زیرا در این روش از عناصر تولید شده توسط بدن خود بیمار استفاده میشود. اگر پف زیر چشم بسیار بزرگ و برجسته باشد و یا تیرگی‌های به وجود آمده در زیر چشم بسیار واضح بوده و تغییر رنگ مشهودی را در اطراف چشم ایجاد کند، بیمار باید دو تا چهار بار یا بیشتر تحت درمان این روش قرار بگیرد.
عمل جراحی بلفاروپلاستی
عمل‌های مختلفی برای رفع گودی زیر چشم وجود دارد. اگر شما از تزریق ژل، تزریق چربی یا لیزر نتیجه مطلوب را نگرفته‌اید می‌توانید برای رفع این مشکل از عمل‌های جراحی استفاده کنید.
عمل جراحی پلک یا بلفاروپلاستی یک عمل سرپایی برای برداشتن چربی، ماهیچه و پوست اضافی است که توسط جراح و تحت بیهوشی انجام میشود. اگر حلقه سیاه اطراف چشم به دلیل بزرگ شدن کیسه‌های زیر چشم یا تغییر محل ناحیه کیسه‌های اشکی باشد میتوان با تغییر محل چربی‌ها در خلال عمل جراحی پلک گودی زیر چشم را برطرف کرد. نتیجه جراحی پلک دائمی است اگرچه دیگران متوجه افتادگی‌های بعدی پلک چشم خواهند شد.
لیزر کیو سوئیچ
در این روش یک پرتو از نور شدید به ملانین هایی که موجب تولید رنگدانه ها می شوند، تابیده می شود. سپس این نور جذب می شود و به گرما تبدیل می شود، که می تواند موجب پراکندگی گروهی از سلول های ملانین شود و یا باعث تخریب سلول های حامل رنگدانه ها و درمان علت سیاهی زیر چشم شود . در مورد ازدیاد رنگدانه های پوست، استفاده از کرم ها یا داروها نسبت به درمان لیزری، ارجحیت دارد به دلیل این که نسبت خطرات موجود در روش لیزر به مزایای آن بیشتر است و همچنین در روش لیزر به چندین جلسه ی درمان نیاز است.
لیفت گونه
لیفت گونه یا لیفت میانی صورت میتواند به نحو مؤثری، تیرگی و گودی زیر چشم و افتادگی پوست زیر چشم، که براثر بالا رفتن سن ایجاد میشود را برطرف کند. لیفت گونه علاوه بر تیرگی دور چشم، میتواند پف زیر چشم و خطوط و چروک‌های بالای لب را نیز برطرف کند.
